MÜZİK  ÇALIŞMALARI

1960-1980 yıllarda  büyük ilçe konumundaki Ereğli  yaşam kalitesi ve  pek çok yönlerden ayrıcalıklar ve avantajlarla oluşmuş geniş yaşam imkanlarıyla, pek çok vilayete nasip olmayacak özellikleri bünyesinde barındırabilmiş Nev-i Sahsına münhasır farklı bir kent hüviyetinde idi. Bu kentte  ekonomik ,sosyal ,kültürel yaşam ve kent dizaynı  oldukça ileri düzeylere gelmişti. Sanayi kenti hüviyetindeki şehirde ,ülke geneli ses getirebilen  her türlü etkinlikler ve aktiviteler yapılabilmekte idi. Şehirden, Ülke geneli isim yapmış  siyasetçi,sanatçı,bilim adamı ve bürokratlar yetişti,Bu önemli isimlerin sayısı  diğer dönemlerle kıyaslandığında bir hayli   fazladır .O dönemde ,Şehir ülke geneli ve Konya il merkezi  ile kıyaslandığında 2 kat (lise ,Yüksekokul,Teknik ve İdari meslekler yönüyle)eğitimli nüfusa sahipti. Doğal kültürel ve sosyal çevre yönleriyle bugünkü durumdan çok farklı olarak ,her şeyin yerli yerinde şekliyle ifade edilecek düzen mevcuttu.Ereğli kent kültürüne sahip ülke geneli en yaşanabilir şehirler sıralamasında  üst düzeylerde ve tercih edilen  bir yerleşim kabul edilmekte idi.Bu gelişmenin oluştuğu,kültürel iklimin oluştuğu  şehirde pek çok alanda başarılarda rastlantısal olmayacak şekliyle  ardı ardına gelmeye başladı. O dönemde spor ,eğitim,kültürel çalışmalar ve başarılar yanı sıra müzik çalışmaları da bir hayli önem kazandı ve hızlı bir ivme aldı.

1960-1980 li yıllar içerisinde Ereğli kültürünün önemli bir parçası sayılan   müzik kültürünün ve müzik çalışmalarının  ülke geneline göre çok ileride bulunduğu yıllardı.  Şehirdeki klasik müzik ve batı , pop müzik çalışmalarından,Ereğlili yerel sanatçılardan dönemin Mogollar grubunun ve pek çok sanatçı ile birlikte Cem Karaca’nın da etkilendiğini söyleyebiliriz .Türk musikisi içerisinde Türk sanat müziği ve Mustafa Seyran" ismi sizin için ne ifade ediyor? Türk Sanat Musikisi ile yakından ilgili değilseniz ya da yaşadığı şehir Ereğli'de hemşerimiz olduğunu anımsamıyorsanız, ya yaşınız   40 altındadır bir sebeple  bilmiyor olabilirsiniz veya musiki ile pek bir ilginiz,alakanız yoktur ki,  bu durumdaki pek çok hemşerimiz için  doğal olarak anımsanmaz ve bu isim  bir şey bir anlam  ifade etmeyebilir .

Peki ya "Elbet Bir Gün Buluşacağız" ya da "Bak Yeşil Yeşil" dersem? Bu muhteşem ve gönüllerimizde nakış olmuş şarkıların büyük bestecisi dersem? Belki daha fazla bir şey ifade edebilir. Özellikle popla hoplaşmamış, bir kenara toplaşmamış kuşaklarımız için.

Bizim kültür hayatımızın en önemli özelliklerinden birisi bana göre, hangi türde olursa olsun eserlerin, sahiplerinin önünde yer almasıdır. Hatta şarkılar söz konusu olduğunda, bırakın eserlerin ön plana geçmesini, icraatkarlar yani solistler daha bir dominant kalırlar. Tabi ki icra da çok önemlidir ama eseri eser yapan maya, söz ve beste sahipleri tarafından atılmıştır hep. Kelimelerle notalar, tutkuyla sarılmazlarsa birbirlerine, aşk anlatıcılarının mahareti bir yere kadar belirleyici olur. Kötü girdiden, iyi sonuç çıkmaz.

Batı medeniyetinde, eserlerden çok genelde eser sahipleri isim yapmışlardır. Çaykovski, Verdi, Mahler, Dali, Picasso, Vinci, Bach, Tolstoy, Dostoyevski, Mikelanjelo ve pek çok büyük sanatçı, eserlerinden daha çok meşhur olmuş ve günümüze kadar gelmişlerdir. Peki, dünya üzerinde en geniş coğrafi alanda, en uzun süreç diliminde ve pek çok farklı toplumca, en çok kişi tarafından bilinen ve okunan, beste, kimin bestesidir hiç fikriniz var mı?

Itri Dede'nin -ki büyük bir Türk bestecisi ve sufisidir- hepimizin ve özellikle Müslüman dünyası olmak üzere tüm dünya insanlığının kulaklarına ve gönüllerine pelesenk olan "Tekbir"i, yeryüzünün, tüm zamanlardaki en popüler müzikal çalışmasıdır. Ve öyle büyük bir müzikalitesi vardır ki geçen asırlar, değerinden hiçbir şey kaybettirmemiştir. Şimdi söyleyiniz lütfen bana, bu gerçeği kaç Türk evladı bilir ve bununla gurur duyar? En iyisi hiç söylemeyin...

Ben, Mustafa Seyran'ı anlatacaktım ama dert büyük, yara derin, sızı, elvan elvan olunca, girizgahta boğulup kaldık. başta belirttiğim bu iki şarkısını dinleyip de sevmeyen kaç memleket insanı vardır acaba?

"Elbet bir gün buluşacağız,

Bu böyle yarım kalmayacak.

İkimizin de saçları ak

El ele tutuşup bakışacağız."

Şehirde ,1965 yılında profesyonel orkestra grubu  kurulmuş ve (Akordion,AykutErmete,GitarTahirAltınbaş,BateriSeyyidDemir,Trompet Mehmet Emirel) oluşmakta idi.

Bu grup1968 yılında Türkiye altın gitar yarışmasında  2. Olmuştur.( grup ,Davul Tamer Altınbaş,Gitar Tahir Altınbaş,Bas gitar Seyyid Demir Ritm Gitar Ferda Yurtcu )

 günümüz meşhurlarından keman sanatçısı SUNA KAN  ile  pop müzikte ve diğer tarzlarda bugünün meşhurlarından efsane gangster Necdet Elmas’ ın yeğeni NADİDE SULTAN (TÜRKOĞLU),Erdoğan Tozoğlu , Ertuğrul Ottekin ,Fethi Barut ,Mürsel Demirci ,Turgut Balbay,80 li yıllarda Türk halk müziği ve saz sanatçısı Arif Sağ  ve o dönemin önemli meşhurlarından Feryal Öney  çocukluğunu ve gençliğini Ereğli'de geçirmiş bir ses ve saz sanatçıları idi. Kentte ve  Ereğli lisesinde  bir lise korosundan beklenmeyecek kalitede, zengin ve nitelikli bir Türk Musikisi koroları kurulmuştu .

 O yıllarda şehirdeki  bazıları rahmetli olmuş yerel bazda  meşhurlar unutulmaz yerel sanatçılar hatırlamak istersek;

  BÖREKCİ RIFAT

  KEMANCI TAHİR

   KIRIK D..   SAMİ

   BIDILIŞ MEMET

   EGOLARIN FİKRET

   KÖR ABİDİN

   AVARE MEMET

    KÖR ATİLA

    KEMANCI MAHMUT.         

    KARA DURMUŞ - Cümbüş

    BIDILIŞ MEMET -Darbukacı

    ASLAN YÜZER- (TOPAL ASLAN )

TAHİR KILIÇ tır.

Ülke geneli tanınan sanatçımız, Mustafa Seyran ın "Bak Yeşil Yeşil"i ise diğerine göre biraz daha fazla sevilir ve çalınır-söylenir. Müthiş bir Rast şarkıdır bu. Rast makamı, bilenler bilir, arızasız bir makam olması hasebiyle, batı müziği formuna en yakın makam olarak kabul edilir. Hacı Arif Bey'in, Viyana'da katıldığı bir klasik batı müziği konseri sırasında, bir Avrupalı'nın, "sizin bu tip senfonik çalışmalarınız yok mu?" şeklindeki alaycı sorusuna muhatap kalması sonucu hemen oracıkta bestelediği ve orkestraya rötuşsuz icra ettirdiği, salondakilerin şaşkınlıklarından küçük dillerini yutmalarına ramak kaldığı şarkı olan "Yine Bir Gülnihal" adlı eseri de Rast makamındadır.

"Kapat gözlerini kimse görmesin,

Yalnız benim için, bak yeşil yeşil.

Gözlerin kimseye ümit vermesin,

Yalnız benim için, bak yeşil yeşil."

"Seni öyle sevdim ölürcesine,

Tanrı'nın yazdığı şiircesine,

İçimden geçeni bilircesine,

Yalnız benim için, bak yeşil yeşil."

O zamanlar, aşklar, "Tanrı'nın yazdığı şiircesine" yaşanıyordu dostlar...Ve gözler sadece sevenler için bakıyordu...

Söz bitti, kalp titredi, yaş aktı, susmak anlatır oldu konuşulamayanı...

Mustafa Seyran la ilgili  bu husustaki meşhur rivayetlerden birisi  ünlü sanatçı Emel Sayın'a aşık olduğu  yönündedir ancak bu aşk ya karşılıksız kalır ya da mutlu sonla nihayetlenemez ve bu sözler ve şarkı da Emel Sayın için  bu sebep ile yapılmıştır. Sayın da birçok defalar bu muhteşem eseri söylemiş, icra etmiş  filmini de çekmiştir diğer bir kayda değer rivayet ise Bak Yeşil Yeşil" isimli eser O bestesi de tıpkı "Elbet Bir Gün Buluşacağız" gibi kendisini terk edip İstanbul'a ailesinin yanına yerleşen eşine ithaftır. Zira Mustafa SEYRAN eşiyle barışabilmek adına kuzenini de yanına alarak İstanbul'a kadar gitmiş, olumsuz karşılanmasının ardından dönüş yolculuğunda kuzenini Ankara'da bıraktıktan sonra Konya (Ereğli) yolunda  trafik kazası geçirmiş olduğudur.

Sağlıcakla kalın

Mustafa Özyıldız

Kastamonu üniversitesi-müdür